Jak czytać rachunek za energię? Składowe rachunków za energię elektryczną. Odbiorca prywatny i firma.
Składowe rachunku za energię elektryczną:
Opłata za energię czynną – Jest to opłata za energię elektryczną – czyli jedyny pożądany przez nas składnik pobierany przez podmiot u którego energię kupujemy
Opłata OZE- stosunkowo nowa danina, pojawiła się od stycznia 2016r, początkowo w kwocie 3,08zł brutto / MWh zużytej energii , a następnie pomimo sukcesywnego obniżania wsparcia dla odnawialnych źródeł energii została jeszcze raz podniesiona do kwoty 4,55 zł brutto / MWh, następnie zniesiona kilka lat, a w 2022 ustalona na 0,0009zł/kWh zużytej energii. Według Urzędu Regulacji energetyki ma ona pokrywać idzie ona w parze z instrumentami oraz mechanizmami wspierania produkcji prądu ze źródeł odnawialnych.
Opłata Stała stawki sieciowej – To opłata za usługi dystrybucji energii elektrycznej, pokrywająca koszty eksploatacji i modernizacji sieci przesyłowej i dystrybucyjnej. Składnik szacowany na jednostkę mocy umownej w przypadku przedsiębiorstw, a w przypadku gospodarstw domowych w odniesieniu do układu pomiarowo – rozliczeniowego (mniejsza wartość dla układu jednofazowego i większa wartość dla układu trójfazowego) Wartość tego składnika uzależniona jest od naszego operatora sieci dystrybucyjnej.
Opłata Jakościowa, opłata Systemowa – Dodatkowa opłata z tytułu uczestnictwa w krajowym systemie elektroenergetycznym, czyli w sieciach operatora systemu przesyłowego firmy Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA. Opłata dotyczy kosztów utrzymania systemu elektroenergetycznego Polski w celu gwarantowania niezawodności dostawy energii elektrycznej oraz odpowiedniej jej jakości.
Opłata sieciowa zmienna – jest o opłata za przesył energii elektrycznej pobierana przez dystrybucję nie przez podmiot u którego energia jest nabywana.
Opłata abonamentowa – Opłata za odczyt wskazań ukladu pomiarowo rozliczeniowego innymi słowy za wizytę inkasenta.
Opłata przejściowa – Jest to opłata za wcześniejsze rozwiązanie kontraktów długoterminowych (KDT-ów) z elektrowniami, w tym roku dorzucono jeszcze do tej opłaty kawałek na rzecz kopalń. Opłata funkcjonuje od 01.04.2009, kiedy to rozwiązano kontrakty długoterminowe kupna energii poprzez PSE – Polskie Sieci Elektroenergetyczne od największych polskich elektrowni. Kontrakty na zakup zawierane były w okresie 1994-1998, jako zabezpieczenie kredytów na inwestycje, ich wartość szacowano na ponad 20 mld zł. Pierwsze z nich upłynęły w roku 2005 r., ważność ostatniego wygasa w 2027 r. Do 2027 więc teoretycznie będzie obowiązywał ten składnik.
Opłata handlowa – Opłata naliczana głównie przedsiębiorcom, oraz występująca w niektórych taryfach dla gospodarstw domowych. Warto zwrócić uwagę czy występuje w proponowanej nam taryfie gdyż jest to opłata stała w wysokości zazwyczaj około 25 zł brutto / miesięcznie! Wg. stanowiska sprzedawcy energii, koszt ten jest warunkowany prowadzeniem ewidencji wpłat na rzecz sprzedawcy oraz innych ewidencji zapewniających poprawność rozliczeń.
Opłata kogeneracyjna – została wprowadzona w 2019 roku na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2018 roku o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji. Płacona od każdej pobranej kWh.
Opłata mocowa– Według informacji resortu ma zapewnić bezpieczeństwo energetyczne (stałe i bezproblemowe dostawy prądu). Finansowane będzie utrzymywanie rezerw energii przez elektrownie węglowe. W 2021 roku dopłaty do rynku mocy mieściły się pomiędzy 1,87 zł a 10,46 zł netto. Naliczana jest hybrydowo tzn. jest opłatą stałą ale jej comiesięczna wysokość jest naliczana w zależności od rocznego zużycia – dla gospodarstw domowych. Przedsiębiorstwa płacą tę opłatę od każdej zużytej MWh w wysokości 76,20 zł/MWh.
Ile więc wynoszą opłaty stałe – prosta analiza dla firmy i domu
Często spotykam się z głosami przedsiębiorców którzy mając praktycznie śladowe zużycie energii elektrycznej, płacą niewspółmiernie duże rachunki. Dzieje się tak przez wzgląd na opłaty stale jakimi obarcza nas dystrybutor energii i jej sprzedawca. Wysokość opłat nie jest jednakowa dla wszystkich, jednak zarówno w gospodarstwach domowych jak i w firmie stanowi dużą część rachunku.
Przyjrzyjmy się więc przykładowym rachunkom i ich składowym:
Dla ułatwienia analizy odpowiednie pola zaznaczono kolorami.
Pierwsza tabela reprezentuje rachunek dla firmy w taryfie C11 (przyłącze jednofazowe)- również całodobowej. Druga tabela reprezentuje rachunek dla gospodarstwa domowego (przyłącze jednofazowe) – w taryfie G11- całodobowej.
Składniki których wysokość definiuje bezpośrednio nasze zużycie energii elektrycznej (zaznaczone na niebiesko) to Energia czynna, opłata OZE, opłata Jakościowa/ systemowa, Opłata sieciowa zmienna oraz Podatek akcyzowy. Reszta to opłaty stale.
W zestawieniu widać jak ogromny składnik rachunku u przedsiębiorcy to opłaty stałe. Dzieje się tak poprzez naliczanie dodatkowej opłaty handlowej w kwocie 24,75 zł/brutto/ miesięcznie oraz dodatkowego przemnożenia Opłaty Przejściowej oraz Opłaty Stałej Stawki Sieciowej przez moc zamówioną przedsiębiorcy.
Relacja opłat stałych do kosztów energii w przypadku przedsiębiorstw jest absurdalna. W przypadku gospodarstw domowych jest odrobinę lepiej ale dla skrajnie małego analizowanego zużycia i tak stanowi znaczną część rachunku.
Jak więc ograniczyć opłaty stałe?
Opłata abonamentowa – zaznaczona na rachunku na czerwono (przedsiębiorstwo) oraz zielono (gospodarstwo domowe) kolorem obrazuje dysproporcję w cenie inkasenta który ma sprawdzić stan licznika w gospodarstwie domowym i przedsiębiorstwie – jak widać do przedsiębiorstw ma dalej. Jeśli zlitujemy się odrobinę nad swoim portfelem i nieszczęsnym inkasentem to przez podanie stanu licznika poprzez infolinię bądź internetowe biuro obsługi klienta – pozbędziemy się tej opłaty. Jako przedsiębiorca, rocznie oszczędzimy w ten sposób jakieś 75zł i to w jakieś 10 minut.
W przypadku przedsiębiorstw zalecane jest zmniejszenie mocy zamówionej do niezbędnego minimum. Tutaj oszczędności mogą być zaskakująco duże.
7 sierpnia 2017 – aktualizowane 28.11.2022
mgr inż. Adam Rółkowski
